ریلها در آسانسور نقش هدایت کننده را دارند و از پیچش و حرکت پاندولی کابین در اثر بار ناهمگونی که ممکن است بر روی کف کابین اعمال شود و یا جابه جایی مسافر در آن رخ دهد جلوگیری میکند.
- دیگر وظایف مهم ریل در صورت عملکرد سیستم ایمنی یا پاراشوت و قفل شدن فکهای پاراشوت روی ریل می باشد و باعث متوقف شدن کابین میشود .
- سطح مقطع ریلها به شکل T شکل میباشد و سطوح آن ماشین کاری شده و کوچکترین خمیدگی، خراشیدگی و یا تابخوردگی نباید داشته باشد. در دو سر این ریلها یک زبانه و یک شیار یا همان نری و مادگی تعبیه شده که در هنگام نصب باید به یک دیگر جفت شود. اندازه ریلها در شاخههای 5 متر و در ضخامت های مختلف در بازار وجود داردکه با توجه به محاسبات تعیین میگردد.
- نحوه نصب این ریلها از کف پیت “چاه ” شروع میشود و بسیار مهم است و باید کاملا عمود و بدون هیچ گونه عدم جفت شدن خمیدگی و ناشاقولی به صورت موازی با یکدیگر اجرا شوند. در غیر این صورت بر روی کیفیت حرکتی کابین به هنگام بهرهبرداری تاثیر خواهد گذاشت و باعث ارتعاشات افقی در کابین در حین حرکت آن میشود و در سیستم های تمام اتوماتیک با درب های اتومات مشکل ایجاد خواهد کرد .
- در صورتی که ریل موازی نباشند و دهانه ریلها در طول چاه یکسان نباشد مرتعش شده و با عبور از محل نقطه ضعیف ریل نیرویی به موتور نیز وارد خواهد کرد و محلهای اتصال دو ریل در صورتی که لبهها در یک راستا نباشند با ایجاد ارتعاش کابین در عبور از نقطه به کفشکها نیرو اعمال کرده و باعث خوردگی کفشکها نیز میشود
- به اولین ریل نصب شده در داخل چاه پایه ریل یا ریل KING میگویند که از دقت خاصی باید برخوردار باشد
- ریلها در حالت عادی کار آسانسور نیروی زیادی را متحمل نمیشوند ولی در مواقعی که ترمز اضطراری پاراشوت فعال میشود به ریلها نیرو اعمال میشود که در صورت درست انتخاب نکردن ریل ویا فواصل براکتها ممکن است در آنها در جهت افقی انحنا و پیچش ایجاد میشود
- استفاده از ترمز ایمنی پاراشوت در شرایط اضطراری نیز میتواند شکل دیگری از نیروها را به ریل وارد کند. در این حالت فشار زیادی به ریل وارد میشود که می تواند آن را خم کند. طبق استاندارد EN81 و BS5655 ریلها باید از توان و استحکام نیروهای ناشی از عملکرد ترمز ایمنی و همچنین انحنا و پیچشهای ناشی از بار نامتعادل داخل کابین را داشته باشند.
مشکلاتی که می توانند عدم دقت در اجرای ریلها در کار کرد آسانسور ایجاد کنند به 3 دسته تقسیم میشوند :
وقتی ریل های عمودی شاقول نیستند:
1- نیروی زیادی از طریق ریلها به کفشک کابین وارد میشود .
2- در راندمان سیستم تاثیر گذاشته و باعث کاهش آن میشود .
3- در نرمی حرکت در طول مسیر خود تاثیر میگذارد .
جهت نصب ریلها و طراحی و جا نمایی ریلها در داخل چاه احتیاج به اطلاعاتی مانند :
1- عرض و عمق مفید .
2- ضخامت یا نوع ریلها .
3- اندازه ناودانی وزنه .
4- شکل و نوع طراحی آسانسور.
5- جا نمایی ریلها و طرز قرارگیری درب طبقه.
نکته: همینطور محاسبه فاصله کلافهای آهنکشی مهم میباشد که بسته به نوع و ضخامت ریل عموما از ١۶٠ سانتی متر تا ٢١٠ سانتی متر مجاز میباشد.
در این حالت از ریل های وزنه جهت طراحی شروع میکنیم :
1- اگر ناودانی وزنه تعادل 10 باشد به دلیل قرار گیری آن در AX ریل وزنه به این صورت حساب میکنیم:
نصف ناودانی و زه + بیرونزدگی وزنه + فاصله جسم ثابت تا متحرک + باد خور یا تلرانس خطا
5 + 2 + 3 +3 = 13
این فاصله میشود از تیغه یا نیش ریل وزنه تا دیواره پشت یا کلاف آهنکشی
2- حال اگر بخواهیم فاصله ریل وزنه تا کابین را حساب کنیم :
نصف ناودانی وزنه + بیرون زدگی وزنه + فاصله جسم متحرک تا متحرک + تلرانس خطا
5+2+5+3= 15
که جمع 13+15= 28 این محدوده تردد وزنه در چاه میباشد.
فاصله جسم ثابت تا متحرک 3 سانتیمتر
فاصله جسم متحرک تا متحرک 5 سانتیمتر
طبق ویرایش سال 93 فاصله ثابت و متحرک 20 میلیمتر است
به دهنه ریل کابین DBJ و دهنه ریل وزنه CW گفته میشود .
3- دهنه ریل وزنه با توجه به ظرفیت کابین و نوع وزنههای موجود در بازار میتوانیم انتخاب کنیم: 74 – 84 – 94 ….. سانتیمتر
4- دیوارههای بتنی به خودی خود باعث گرفتن ارتعاش شده و استفاده از براکت با فاصله مناسب باعث نصب صحیح میشود
5- در شاقول اندازی جهت نصب برای گرفتن پیچیدگی چاه از روش پلمپ کردن چاه استفاده میکنیم که با ۴ شاقول ودرآوردن کمترین عدد میتوان به این داستان پیبرد
برای شاقول ریل انداختن روشهای زیادی هست:
جهت تنظیم و شاقول کردن ریلهای راهنما در داخل چاه برای هر ریل یک شاقول و گرفتن خط کرم از ساختمان حائز اهمیت میباشد. منظور از خط کرم همان خط مبنا و صاف روبروی چاه میباشد.
